Færsluflokkur: Lífstíll

Af vekjaraklukkum

Ég hlustaði aðeins á BBC í morgun á leið í kennslu - á umfjöllun um vekjaraklukkur. Þar voru spiluð ýmis afbrigði af vekjaraklukkuhljóðum og sagt frá ýmsum gerðum af vekjaraklukkum - ein færði sig um á gólfinu þannig að maður varð að elta hana uppi til að slökkva á henni, ein gaf rafstuð þegar maður reyndi að slökkva á henni, o.s.frv. Best fannst mér þó sú sem var nettengd og gefur framlag til einhvers málefnis sem manni er illa við, fari maður ekki á fætur og slökkvi á henni. Fyrir mig myndi eflaust virka að stilla á kosningasjóð Frjálslynda flokksins...

Rómanskar hvelfingar

Stundum finnst manni maður hafa ekkert merkilegt að segja - og það  er allt í lagi býst ég við. Og þá er allt í lagi að vekja athygli á einhverju vel sögðu - þótt einhver annar hafi sagt það. Eitt uppáhalds ljóðið mitt er eftir Tomas Tranströmer og heitir Rómanskar hvelfingar:

 Í risavaxinni rómanskri kirkju var örtröð ferðamanna

    í rökkrinu.

Hvelfing gapti inn af hvelfingu og engin yfirsýn.

Fáeinar ljóstýrur flöktu.

Engill án andlits faðmaði mig að sér

og hvíslaði gegnum allan líkamann:

"Skammastu þín ekki fyrir að vera manneskja, vertu stoltur!

Inni í þér opnast hvelfing inn af hvelfingu án enda.

Þú ert aldrei fullgerður, og þannig á það að vera."

Ég var blindur af tárum

og hrökklaðist út á sólbakaða piazza

ásamt Mr. og Mrs. Jones, Herra Tanaka og signora Sabatini

og inni í þeim öllum opnaðist hvelfing inn af hvelfingu

     án enda.


Úr sveitum Indlands

Undanfarnir dagar á Indlandi hafa mest farið í fundi og námskeið en á þeim allra síðustu hefur gefist tími fyrir smá leiðangur suður á bóginn til að heimsækja eitthvað af nýjum samstarfsaðilum okkar hérna í Tamil Nadu. Ferðin stóð í tvo daga, þann fyrri hittum við fólk frá Rural Development Association sem starfa aðallega í kringum borgina Salem í vesturhluta Tamil Nadu þar sem þau annast hóp munaðarleysingja af svæðinu. Í borginni sjá þau um börn vændiskvenna – gefa þeim að borða og halda í skóla. Um nóttina gisti ég svo á hótelkytru í borginni, var orðinn svo þreyttur eftir keyrsluna að ég hefði sætt mig við nánast hvað sem er.

Um morguninn sótti mig maður að nafni Gnanamani. Hann er forstöðumaður samtaka sem heita Seeds. Gnanamani er af svokölluðu “tribal cast” eða ættflokkastétt, sem er ein af lægstu stéttunum á Indlandi. Hann er í kringum sextugt, kvikur í hreyfingum og brosir eins og brjálæðingur og ákafinn bætir upp það sem skortir á enskuna. Gnanamani hefur verið virkur í baráttu fyrir réttindum “tribal cast” fólks í fleiri áratugi. Fyrst þegar við hittumst fékk ég að þreifa á dæld í höfuðkúpu hans, menjar úr of á tíðum ofbeldisfullri baráttu. „Tribal cast“ fólkið lifði til skamms tíma í náttúrunni, týndi rætur og lifði á landsins gæðum. Á seinni árum hefur þrengt að þessum lifnaðarháttum auk þess sem kröfur nútímasamfélags eru að öll börn gangi í skóla. Fólkið starfar helst við ýmsa daglaunavinnu, í verstu störfum sem bjóðast.

Við ókum frá Salem í átt að Chennai þar til við komum að Kalrayan hæðum. Til þess að komast upp á hæðirnar þurftum við að aka eftir skógi vöxnum hlíðum, fram hjá fallegum fossum og eftir því sem ofar dró varð landslagið sífellt stórbrotnara.

Þegar upp var komið renndum við inn í lítið þorp með u.þ.b. 1.500 manns úr tribal cast. Þar er skóli sem Seeds styður, en börnin sem sækja hann þurfa flest að koma mjög langt að, allt að 7 kílómetrum. Það, ásamt þeirri staðreynd að þau fá litla hvatningu heimavið, gerir að verkum að fátítt er að börnin endist nema til 9-10 ára aldurs í skólanum. Börnin sitja á gólfinu og allur kostur er frekar fátæklegur. Skammt frá skólanum er illa hirt bygging. Frjáls félagasamtök byggðu hana og átti hún að vera heilsugæsla, en þar sem ekki hefur fengist fé til reksturs hennar stendur hún auð – málningin að mestu flögnuð og rúðurnar brotnar.

Gnanamani og hans fólk gera það sem þau geta en hafa takmarkað fé. Markmið þeirra er að reyna að halda börnunum lengur í skóla en auk þess að geta boðið upp á kennslu og námskeið í ýmis konar handverki – eitthvað til þess að auka afkomumöguleika fólksins. Þetta er aðkallandi verkefni og nú er að sjá til hvort það finnast ekki einhverjir á Íslandi sem vilja vinna með þeim að þessu.


Nokkrir dagar í Tbilisi


Flugstöðin í Tbilisi er lítil, meira að segja miðað við Keflavík. Nútímaleg glerbygging, eins og höfuð flugu með þúsund augu og þrjá rana sem sjúga inn sveitta og svefnvana ferðalanga. Fyrir framan mig í biðröðinni að vegabréfsskoðuninni er ungt par sem heldur á vegabréfum sem sýna að þau eru frá Georgíu – stúlkan brosir innilega til mín – eins og hún hafi alltaf þekkt mig. Ég átti eftir að mæta álíka innilegheitum víðar í Tbilisi – inni á stórmörkuðum, úti á götu – íbúar Georgíu eru ótrúlega hlýlegt fólk. Fyrir utan taka á móti mér Giorgi og Nick, Giorgi er rúmlega þrítugur – nokkuð líkur leikaranum Nicolas Cage án hártopps. Nick er ungur, hávaxinn og slánalegur. Við bíðum rúmlega hálftíma eftir Guinness frá Skotlandi sem mætir hálftíma síðar – ekki í skotapilsi, þeim félögum til nokkurra vonbrigða.DSCF6013

Við fáum lánaða íbúð í einu úthverfa Tbilisi, í dæmigerðri sovétblokk. Hrörlegur stigangur, lyfta sem virðist vera frá seinni heimstyrjöldinni með myntsjálfssala sem greiða þarf í, kveikja á bakþönkum – hefðum við kannski átt að vera á hóteli? Þegar inn í íbúðina kemur hverfa þeir, íbúðin er hin vistlegasta, með parketi og hlýlegum skápum í hnotubrúnum lit. Dyrnar úr rammgerðu stáli, þumlungsþykkar með þremur lásum – Giorgi segir okkur að opna ekki fyrir neinum sem spyr ekki um okkur með nafni. Georgíubúar eru ekki slæmir, segir hann, en hér er yfir 60% atvinnuleysi og margir eiga erfitt.

Daginn eftir er borgin og næsta umhverfi skoðað. Tbilisi stendur á hæðóttu landi umhverfis ána Mtkvari. Langflestar byggingarnar eru stórar íbúðablokkir og minna á að landið var áður hluti af Sovétríkjunum. Þá má finna eldri hverfi með þröngum götum sem gætu verið hvar sem er í Suður-Evrópu. Samgöngumálaráðuneytið vekur athygli – til húsa í ferlíki sem er eins og steypukubbar lagðir á víxl hver á annan – líklegast sovésk framúrstefnulist. Þá má finna mjúkar ávalar línur íslamskrar byggingalistar á nokkrum eldri byggingum. Nafnið Tbilisi þýðir „heitt vatn“ og á það sameiginlegt með nafni Reykjavíkur að það má rekja til hverasvæðis sem þar má finna. Kunnugleg hveralyktin stígur þar út úr lágreistum og hlýlegum múrsteinsbyggingum – þar eru heilsuböð með grænleitu hveravatni.

Við ökum af stað út úr bænum. Hitinn er tæplega 30 gráður og umhverfið minnir helst á Spán. Eftir tæplega hálftíma akstur út fyrir borgina komum við að gömlu höfuðborginni, Mtskheta, eða gömlu Tblisi. Heimsækjum Sioni kirkjuna, þar sem í gólfinu má sjá grafir konunga Georgíu sem einnig voru skírðir í þessari kirkju. Á veggjum kirkjunnar má sjá brot úr fornum freskum sem hafa verið endurheimtar undan málningu sem kommúnistar settu yfir þær. Myndirnar eru alls ólíkar þeim sem maður á að venjast í kirkjum hinnar vestrænu kristni; við hlið postulanna eru ýmsar kynjaskepnur, m.a. hafmaður og dýr með mannseinkenni.DSCF6105

Komum við á markaði á bakaleiðinni. Giorgi talar um mat af mikilli ástríðu – hann þreifar og lyktar af ávöxtum á markaðinum og andvarpar, nánast með kynferðislegum undirtóni. Borðum mat heima hjá fjölskyldu hans. Systir hans hefur eldað, aðallega grænmetisrétti sem er raðað á diskana í margvíslegu mynstri. Faðir hans, fyrrverandi kommúnisti, stjórnaði borðhaldi – það þarf að skála fyrir framtíðinni, löndum okkar, friði og börnum heims. Síðan er spjallað og spurt og deilt staðreyndum um þjóðir og sögu. Undir niðri má greina hálfvolga nostalgía í minningum um tíma Sovétríkjanna þegar flestir höfðu vinnu, heilsugæsla og menntun var ókeypis – allir höfðu það skítsæmilegt, en engin von um nokkuð betra. Nú á að heita frelsi til allra hluta, en frelsi hins fátæka er takmarkað.


« Fyrri síða

Höfundur

Kjartan Jónsson
Kjartan Jónsson
Höfundur starfar við íslenskukennslu og þýðingar. Auk þess stundar hann ýmis félagsstörf, sjá multikulti.is

Nýjustu myndir

  • DSC00594
  • DSCN2508
  • ...img_0395
  • ...dsc02790
  • ...dsc02765

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (29.3.): 0
  • Sl. sólarhring:
  • Sl. viku:
  • Frá upphafi: 0

Annað

  • Innlit í dag: 0
  • Innlit sl. viku:
  • Gestir í dag: 0
  • IP-tölur í dag: 0

Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband